Πέμπτη 16 Μαρτίου 2017

ΑΡΧΟΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΑΟΙ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ ΤΗΣ ΝΕΛΛΑΣ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ

Το καμπαναριό της Μητρόπολης της Καστοριάς.

  Αρχοντικό Σκούταρη........................Κτίστηκε γύρω στα 1770 στη νότια πλευρά της πόλης στην παραλιακή οδό Ορεστιάδος.
Ανήκε στην οικογένεια Σκούταρη με την διάταξη των χώρων να είναι σε σχήμα Π. Τα ανοίγματα του ισογείου είναι στενόμακρα και τα παράθυρα του πρώτου ορόφου είναι τοξωτά, σχετικά μικρά με την προστασία κιγκλιδωμάτων.

Τα παράθυρα του δευτέρου ορόφου ξεχωρίζουν για το μεγαλύτερο μέγεθός τους.
Η κεντρική είσοδος του κτιρίου βρίσκεται στη νότια πλευρά ανάμεσα από τα δύο υπόγεια που καταλήγει σε ξύλινη σκάλα η οποία οδηγεί στην εσωτερικά στοά η οποία επικοινωνεί με τα χειμερινά δωμάτια του πρώτου ορόφου. Στην άκρη της στοάς υπάρχει υπερυψωμένο κιόσκι ως χώρος παραμονής των γυναικών για τις εργασίες του χειμώνα.
Στο δεύτερο όροφο κυριαρχεί το δοξάτο ή δοξάτος (κεντρικός χώρος υποδοχής) με την υπέροχη θέα της λίμνης.


 Αρχοντικό Παπατέρπου............Το πιο πολυφωτογραφημένο αρχοντικό της πόλης, βρίσκεται στην νότια παραλία, στην οδό Μεγ. Αλεξάνδρου 141. Κατασκευάστηκε το 1880 από τεχνίτες του Νεστορίου και αρχιτεκτονικά ανήκει στο τύπο Γ των αρχοντικών. Είναι τριώροφο και αρχικά ήταν κατοικία του Τούρκου μουλά Ιμπραήμ και μετά την απελευθέρωση πέρασε στα χέρια της οικογένειας Παπατέρπου, η οποία κατάγεται από το Νεστόριο. Ανακαινίστηκε σε μεγάλο βαθμό το 1987 και σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση. 


 Ενα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σπίτι,κάτι όχι και τόσο ασυνήθιστο στην ευρεία περιοχή!! 



Αρχοντικό αδελφών Εμμανουήλ...........Το αρχοντικό των Αδελφών Εμμανουήλ, μορφωμένων Καστοριανών γνωστών για την πατριωτική τους δράση ως μέλη της Ελληνικής κοινότητας της Βιέννης, χτίστηκε το 1750 και σώζει επίσης τον ανοιχτό εξώστη του. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται το αρχοντικό Νεραντζή Αϊβάζη που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης.



Αρχοντικό αδελφών Εμμανουήλ ................Κτίστηκε το 1750 και σώζεται ο ανοικτός εξώστης του. Οι αδελφοί Εμμανουήλ ήταν μορφωμένοι Καστοριανοί που διακρίθηκαν για την πατριωτική τους δράση ως μέλη της Ελληνικής κοινότητας της Βιέννης.
Σήμερα στεγάζει το Mουσείο Ενδυματολογίας που η λειτουργία του βασίζεται στην προσπάθεια του μουσικοφιλολογικού συλλόγου "Αρμονία", που εργάζεται και φροντίζει για τον εμπλουτισμό και τη συμπλήρωσή του.

  Αρχοντικό Γάκη...............Βρίσκεται στην πλατεία Αφων Εμμανουήλ (στον αριθμό 7) στο Ντολτσό. Κατασκευάστηκε το 1863, είναι τριώροφο και ανήκει στον τύπο Γ των αρχοντικών. Δυστυχώς δεν έχει συντηρηθεί εδώ και χρόνια και είναι σε κακή κατάσταση



  1.  Πολύτιμα αν και εγκαταλειμμένα!στην συνοικία Αποζαρι.                                        

 Αρχοντικό Βεργού.....................H κάτοψη των αρχοντικών ανήκει στον τελευταίο αρχιτεκτονικό τύπο των παραδοσιακών αρχοντικών της Καστοριάς. Έχουν σχήμα εγγεγραμμένου σταυρού μέσα σε τετράγωνο.
Τα σαχνισιά τους χρησιμοποιούνται συγκρατημένα μόνο στη νότια και βόρεια πλευρά τους αντίστοιχα, εκεί που ο χώρος είναι ελεύθερος.

Οι μετωπικές όψεις των αρχοντικών είναι μεταξύ τους κάθετες, όπως κάθετες είναι και οι ανατολικές, δίνοντας ένα φρουριακό χαρακτήρα.
Η απλότητα στις εξωτερικές όψεις διακόπτεται στην ανατολική πλευρά από κατακόρυφες εσοχές στις κεραίες των εγγεγραμμένων σταυρών του κάθε κτιρίου.
Το αρχοντικό Α. Βεργού έχει την είσοδό του στη νότια πλευρά, που υπάρχει μακρόστενη αυλή, ενώ το άλλο έχει την είσοδό του στη βόρεια πλευρά.
Οι χώροι των δύο αρχοντικών (υπόγεια, ισόγεια), είναι προσαρμοσμένα στο έντονα επικλινές έδαφος και γίνονται ωφέλιμα προς την ανατολική πλευρά. Χρησιμοποιούνταν δε ως αποθηκευτικοί χώροι.
Η χώρος διαμονής κατά την διάρκεια του χειμώνα βρίσκεται στον πρώτο όροφο ο οποίος διαθέτει λιθόκτιστους τοίχους αρκετού πάχους. Διαθέτουν από τέσσερις οντάδες στις γωνίες και ένα κεντρικό χώρο στο σχήμα του σταυρού. Η διακόσμηση είναι ανάλογη με την χρησιμότητα του κάθε δωματίου.
Η θερινή κατοικία βρίσκετια στον δεύτερο όροφο με την κατασκευή τους να είναι πιο ελαφριά (τσατμάδες) και πιο λεπτούς τοίχους. Τα ανοίγματα είναι πιο πολλά και η διακόσμηση αυτών των χώρων είναι πιο έντονη ενώ διαθέτουν και ξύλινα ταβάνια.


  Αρχοντικό Χούρτα 

 Πολύ αργά γι' αυτό το πολύτιμο κόσμημα της πόλης. Μπορεί να μην στέκεται όρθιο στην επόμενη επίσκεψή μας στην Καστοριά. Καμιά εκατοστή αδιάφοροι κληρονόμοι, διασκορπισμένοι στις τέσσερις άκρες της γης, κάνουν συνήθως τέτοια σπίτια μη μεταβιβάσιμα και, επομένως, αδύνατο να σωθούν. 


Μικρός, μονόχωρος ναός που βρίσκεται στον παραδοσιακό οικισμό του Ντολτσού, στην πόλη της Καστοριάς. Η ξυλόστεγη βασιλική χτίστηκε το 1711. Σήμερα σώζεται το ξυλόγλυπτο τέμπλο της με πέντε μεγάλες εικόνες καθώς και τμήματα από τις τοιχογραφίες στα ανατολικά και δυτικά μέρη του ναού, ενώ στο νάρθηκα οι τοιχογραφίες που σώζονται είναι σε κακή κατάσταση

Αγιος Νικόλαος Καριβης......Μόνο αυτό το ταπεινό εκκλησάκι βρήκαμε ανοιχτό......Τα άλλα που συνάντησα ήταν κλειδωμένα με λουκέτο......


 Άγιος Νικόλαος του άρχοντα Θωμανού...........ένας από τους Μεταβυζαντινούς ναούς της παλιάς πόλης της Καστοριάς.....



ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΥΜΠΕΛΙΔΙΚΗ Το κτίσμα, σύμφωνα με παλαιότερους μελετητές (Millet, Ορλάνδος, ΠελεκανίδηςMeganKrautheimer) ανήκει χρονικά στον 10ο-11ο αιώνα, συγκρινόμενος με ναούς της Μεσηβρίας και της Ηπείρου.

Από άποψης τεχνοτροπίας, στις συνθέσεις επικρατεί λιτό πνεύμα και το αρχιτεκτονικό βάθος και το τοπία χρησιμοποιούνται σωστά. Στα χρώματα, ο προπλασμός είναι πράσινος, ενώ το πλάσμα γίνεται με ώχρα.

Η ζωγραφική του 14ου και 15ου αιώνα, που τη συναντούμε εσωτερικά και εξωτερικά στο νάρθηκα, σώζεται σε καλή κατάσταση, όπως επίσης και αυτή του 17ου αιώνα.
 —
58 Χαρακτηριστική σπάνια σκηνή στις εξωτερικές τοιχογραφίες, είναι ο χορός της Σαλώμης (1496), ενώ κάτω απ' αυτήν διακρίνεται η Δέηση, που είναι παλαιότερο στρώμα του τέλους του 14ου αιώνα. 


 Χαρακτηριστική σπάνια σκηνή στις εξωτερικές τοιχογραφίες, είναι ο χορός της Σαλώμης (1496), ενώ κάτω απ' αυτήν διακρίνεται η Δέηση, που είναι παλαιότερο στρώμα του τέλους του 14ου αιώνα. Παναγία Κουμπελιδικη! 


Το εντυπωσιακό καμπαναριό της Μητρόπολης Καστοριάς που είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου ...πάνω στον λόφο Ντολτσό!! —




 Άγιος Νικόλαος της Αρχόντισσας Θεολογίας



Σε μια πολύ όμορφη τοποθεσία της Καστοριάς, τη συνοικία Μουζεβίκη, βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Μαζί με την Παναγία Μουζεβίκη και τον Άγιο Θωμά αποτελούν μια ενότητα της ενορίας Αγίου Θωμά. Άγιος Νικόλαος της Αρχόντισσας Θεολογίας
Ανήκει στον τύπο της μονόκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής, μακρόστενης, που καταλήγει προς τα ανατολικά σε πεντάπλευρη αψίδα. Η τοιχοποιοία του μνημείου αποτελείται από λιθοδομή στην οποία παρεμβάλλονται οριζόντιες ξυλοδεσιές.
Ο ναός εσωτερικά είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες δύο χρονικών περιόδων, του τέλους του 15ου αιώνα και του 1663. Οι επιγραφές που σώζονται, μία στην είσοδο του κυρίως ναού και μία στην είσοδο του νάρθηκα, αφορούν τη δεύτερη τοιχογράφηση.
Από τη ζωγραφική του 15ου αιώνα σώζονται μόνο τρεις σκηνές στο βόρειο τοίχο. Οι σκηνές αυτές είναι δημιουργίες του καλλιτεχνικού εργαστηρίου της Καστοριάς, το οποίο άφησε πίσω του έργα μεγάλης αξίας



Μεταβυζαντινός ναός των Ταξιαρχών,κάτω από την Παναγία την Κουμπελιδικη ...στην πλατεία Ομόνοιας στο Ντολτσό!Ένας ακόμη ναός που τοποθετείται χρονολογικά στον 11ο αι., είναι χτισμένος ψηλά, στην νότια πλευρά της πόλης, κοντά στην Μητρόπολη. Ωστόσο, πάνω από την είσοδο του ναού υπάρχει μία επιγραφή με χρονολογία το 1359. Σύμφωνα με τους ειδικούς η τοιχογράφηση έγινε σε δύο φάσεις, στην πρώτη (10ος αι.), η οποία είναι χρονικά η ίδια με την ίδρυση του ναού και την δεύτερη (1359), βασισμένη στην επιγραφή που υπάρχει πάνω από την είσοδο. — 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ - ΚΕΙΜΕΝΑ : ΝΕΛΛΑ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ 

Πηγές 


1 σχόλιο: